Çocuk gelişimi konusunda doğumdan itibaren bilinçli hareket etmek ve çocuğa doğru iletişim ve uygulamalar sunmak; çocuğun zeka, sosyal, fiziksel, pratik yaşam ve duygusal gelişimlerinde önemli rol oynar.
Özellikle bebeklikten itibaren çocuğa beş duyusunu geliştirecek aktiviteler oluşturmak hem zeka gelişimini hem de ince ve kaba motor gelişimlerini destekler. 0 ile 6 yaş arasındaki dönemde yaşanan gelişimler ileri yaşlardaki gelişim süreçlerini etkiler.
Beyin Faaliyetleri
Doğumdan sonraki ilk yıl bebeğin beyinsel faaliyetleri hızlıdır. Edindiği her yeni bilgi ve tecrübe beyninde yer alan nöronlar arasında yeni bağlantılar oluşturur. Çocukluk döneminden sonra bu nöron faaliyetleri daha azalır. Bebekler ve çocukların daha hızlı öğrenmelerinin en önemli sebebi budur. Bebeklik döneminde çocuk ne kadar fazla uyarıcı aktivite ile karşılaşırsa öğrenmesi o kadar hızlı olacaktır.
Konuşma ve İletişim
İlk yıllarda kazanılan önemli etkileşimlerden bir tanesi de konuşma ve iletişim becerisidir. Dil gelişimi kadar dil gelişimi sırasında kullanacağı içerik de önemlidir. Anne eğer çocuğuna masallar anlatır, şarkılar söylerse ve bunu bebeklik evresinden itibaren düzenli olarak yaparsa çocuk daha erken cümle kurmaya veya isteklerini anlatmaya çalışacaktır. Eğer anne anlatımlarında duygu durumlarına yer verirse örneğin; “bilmek, yapmak, unutmak, sevmek, sevinmek, üzülmek, kızmak, çaba göstermek, düşünmek” gibi , çocuk da bu ifadelere anlam yüklemek konusunda o kadar başarılı olur. Bu şekilde çocuk hem kendi duygularını anlatmak hem de karşısındaki insanın duygularını anlamakta zorlanmaz.
Özdenetim ve “Ben ’lik”
0 ile 6 yaş aralığı çocuğun öz denetim becerilerinin geliştiği yıllardır. Özdenetim anlık isteklerin ertelenebilmesi, bir olayı gerçekleştirmek isteyen çocuğun gerekli davranışları kullanması anlamındadır. Özdenetimin gelişmesi hem okul yaşamı için hem de sosyal yaşamı için gereklidir. Kendi yaşıtları ile oynarken öfkelenmemesi, sadece kendi istediğinin olmayacağını bilmesi, öfke nöbetlerinin yaşanmaması ve duygularını kontrol etmesine yarayacaktır. Kısaca ifade ettiğimiz bu durum çok kolay gibi gözükse de çocuk için zorlu bir süreç olduğu unutulmamalıdır çünkü çocuk 2 veya 3 yaşından itibaren kendi özgürlüğünü ilan etmeye ve ben kavramını geliştirmeye başlar.
0 ile 6 yıl içerisindeki dönemde çocuğun yapamadıklarına değil yapabildiklerine odaklanmak benlik algısının gelişmesine yardımcı olacaktır. Yapamadıklarına çok fazla tepki verir ve zorlarsanız çocuk kendine güvenini kaybeder ve yapabilmek için deneme yapmak istemez. Yapabildiği şeylere olumlu yaklaşmak, başarılı olduğunu hissettirmek çocuğun benlik algısını geliştirecek ve bunun yanındaki diğer kazanım da kendine güven duygusunun gelişmesi olacaktır. Montessori eğitiminde her materyalden bir tane bulunduğu için çocuklarda, sırasını bekleme, uygun bir çözüm yolu üretme, isteğini sonraya erteleyebilme gibi çok önemli sosyal beceriler desteklendiği gibi aynı zamanda seyrederek öğrenme gibi dolaylı öğrenmeye de katkı sağlanmaktadır. Çocuk bir materyali kullanmak istediğinde arkadaşlarının çalışmasını beklemek zorundadır. Bu yolla, çocuk başkalarının haklarına saygı duymayı öğrenir. Çocuk 0 ile 6 yaş döneminde ağırlıklı olarak çevreden aldığı geri bildirimler ve döngülerle kendisini geliştirir.
Blog’a her gün eklenen yeni yazılar ve Montessori etkinlikleri için abone olmayı unutmayın. Yeni yazıları mailinizden takip edin…
