Ebeveynler doğru oyuncak seçimini çok önemsiyor, çünkü doğru oyuncakları seçerek çocuğun gelişimine olumlu katkıda bulunmak mümkün. Fakat oyuncak alırken o kadar çok seçenekle karşılaşıyorlar ki, bazen bu seçimi yapmak imkansız görünüyor.
Genel bir fikir edinmek için iki bilgi yol gösterici olabilir. Oyunun çocukların gelişiminde nasıl bir etkisi olduğu ve eğitici oyuncakların sahip olması gereken genel özellikler ile ilgili bilgiler ışığında çocuğunuz için faydalı oyuncakları seçebilir, hatta evdeki malzemelerden kendiniz de bir çok eğitici oyuncak yapabileceğinizi keşfedebilirsiniz.
Oyunun Amacı: Keşfetmek
Doğru oyuncağı seçebilmenin ilk kuralı, çocuklar için oyunun gelişimsel önemini anlamaktır. Oyun, çocuklar için keşif demektir. Oyun merakla başlar, eğer ortada bir materyal varsa ki bu çoğu zaman bir oyuncaktır, çocuk onu keşfetmek ister. Dokunur, parçalarına ayırır, birleştirir, belki aynı şeyi belki de bambaşka bir şeyi inşa eder. Materyal yani oyuncak çocuğu belli şekiller, renkler, sayılar arasında benzerlik kurmaya yönlendirebilir, ya da ince motor becerilerini geliştirecek şekilde belli hareketleri tekrar etmesini gerektirebilir. Görülebileceği gibi burada önemli olan, çocuğun materyalle yani oyuncakla neler yapabileceğidir, oyuncağın neler yaptığı değil. Bu açıdan bakınca, şarkı söylemek, dans etmek gibi özellikleri dışında hiçbir özelliği olmayan oyuncakları kolayca eleyebilirsiniz. Bir oyuncağa bakarken, “bu oyuncak neler yapabiliyor” değil, “çocuğum bu oyuncakla neler yapabilir” diye düşünerek değerlendirme yapmak sizi büyük oranda doğru yönlendirecektir.
Eğitici Oyuncak Ne Demek?
Eğitici oyuncak, yukarıda anlattığımız özelliği taşıyan oyuncaktır. Yani çocukta merak uyandıran, çocuk tarafından üzerinde değişiklik yapılabilen ya da çocuğu belli değişkenler arasında farklı bağlantılar bulmaya yönlendiren oyuncaklardır. Eğitici oyuncaklar; ahşap, pamuk, yün, metal, seramik ve taş gibi doğal materyallerden yapılmışsa daha sağlıklı olur, bu aynı zamanda çocuğun doğada bulunan materyallerle de etkileşim içinde olmasını sağlar. Eğitici oyuncaklar genellikle pasiftir. Yani oyuncağın kendisi bir şey yapmaz, ancak çocuk oyuncakla iletişime geçerse oyun gerçekleşir. Ayrıca eğitici oyuncakların bir kısmı gerçek hayatta kullandığımız aletlerin temsili olabilir. Bu durumda neyin temsili ise o amaçla kullanılabilir olması önemlidir. Örneğin bir küreği temsil ediyorsa, çocuk bu oyuncak küreği kullanarak bir görevi yerine getirebilmelidir.
Eğitici Oyuncak Seçiminde Yaşa Uygunluk
Oyuncak seçiminde yaşa uygunluk iki açıdan önemlidir. Biri çocuğun gelişim düzeyine uygun olması, diğeri de güvenliktir. Çocuklara yaşına uygun olarak gelişmesi beklenen becerilerin hepsini kapsayacak bir çeşitlilikte oyuncak sunabilmek önemlidir. Bu çok fazla oyuncak alınmalıdır anlamına gelmez, çünkü oyuncak sayısının fazla olması çocukların dikkatini dağıtacak, bir oyuncağı keşfetmek için yeterli vakti ayırmadan diğerine odaklanmasına neden olacaktır. Bu durum da varolan oyuncakların “eğitici” özelliğini kaybetmesine yol açar.
Güvenlik konusu önemlidir. Oyuncakların üzerindeki yaş sınırları, genellikle güvenlik nedeniyle konur. Bir oyuncağın 6 yaş üstü için uygun olduğu belirtiliyorsa, bu oyuncağın içinde daha küçük çocuklara zarar verebilecek parçalar bulunabileceği anlamına gelir. Bu nedenle oyuncak alırken hangi yaş grubuna uygun olduğu kontrol edilmelidir.
Eğitici oyuncakların amacından söz ettik ve hangi özelliklere sahip olmaları gerektiğini anlattık. Oyuncak seçerken bu konulara dikkat edebilir ya da siz de bu özelliklere sahip oyuncakları Montessori Etkinlikleri sayfamızdaki etkinliklere göz atarak evde kendiniz yapabilirsiniz.
Blog’a her gün eklenen yeni yazılar ve Montessori etkinlikleri için abone olmayı unutmayın. Yeni yazıları mailinizden takip edin…
