İnce motor becerileri veya el becerileri, bir çocukta büyüdükçe doğal olarak geliştiğini düşündüğümüz bir yetidir. Ancak, ince motor gelişimi ile zihinsel gelişim arasında yakın bir ilişki vardır. Ancak, yıllar boyunca kapsamlı çalışmalar yapılmış ve sonuçlar ince motor becerilerinin okulda okuma-yazma öğrenimi ve matematik performansıyla önemli ölçüde bağlantılı olduğunu göstermiştir. Ayrıca düşük motor becerileri olan çocuklar diğerlerine daha fazla bağımlıdır ve genellikle davranış problemleri ve okulda düşük başarı gösterirler.
İnce motor becerileri ile bilişsel algı arasındaki bağlantı, gelişimsel bir döngü içindeki ilişkilerden kaynaklanmaktadır. Araştırmalara göre “Algı eylemin ileriye yönelik planlanmasına izin verir ve çevreye karşı eylemde bulunmayı sağlar. Motor hareketler, algısal sistemler için bilgi üreterek algı-eylem döngüsünü tamamlar ve uygun duyusal algıyı mevcut bilgilere getirir.” (Adolph ve Berger, 2006)
Bu nedenle, gelecekteki başarıları ve mutlulukları için küçük çocukları iyi motor aktivitelerine dahil etmek ve teşvik etmek son derece önemlidir.
Montessori ortamı, bu becerileri en başından itibaren destekler. Maria Montessori, ince motor gelişimin; zihinsel, fiziksel ve ahlaki yönleri içeren gelişime etkisi olduğunu belirtmiştir.
“Çocuğun eline koymadığınız şeyi aklına koyamazsınız.”
Maria Montessori
İnce Motor Gelişimini Destekleyen Aktiviteler
Montessori eğitiminin birçok faydası vardır ve bunun arasında çocukların motor becerilerini geliştirmek birincil araç olarak kabul edilir. Hazırlanmış ortam, çocuklara tam potansiyellerine yönelik gelişmeleri için azami fırsat sağlamak amacıyla düzenlenmiştir.
Montessori programının ayırt edici bir özelliği, Maria Montessori’nin “eğitici jimnastikçi” olarak adlandırdığı şeyin eklenmesidir. Bu, parmaklarda koordinasyonu geliştirmek için planlanmış bir dizi alıştırmadır. Bunlar, Montessori’nin beş temel öğrenme alanından biri olan pratik yaşam materyallerinde bulunur.
Bu kilit öğrenme alanı, ilk bakışta görünmeyebilecek etkinlikleri içermektedir. Çocuk boyutunda temizlik malzemeleri ile çalışma ve pratik giyinme eğitimi, çocukların günlük yaşam aktivitelerini gerçekleştirdiği etkinliklerdir. Özellikle giyinme eğitimi çocuklara fermuarların, düğmelerin, ayakkabı bağcıklarının ve diğer giysi bağlantı elemanlarının inceliklerini öğretir.
İnce motor becerileri geliştiren bir diğer popüler Montessori etkinliği, boncuk veya düğme gibi küçük nesneleri almak için maşalı aktarma etkinlikleridir. Bu aktivite genellikle çocuklara daha sonra yazmayı öğrenmek için gerekli olan kıskaç tutma yetisini (baş parmağın, işaret parmağının ve orta parmağın tripod gibi davrandığı) kazandırır. Temel olarak, ince motor becerileri gelişimi, görünüşte alakasız olan tüm bu aktivitelerde gerçekleşir.
Peki Montessori’nin ince motor gelişimine olan yaklaşımı çocuklar için ne fark eder? Araştırmacı Prendergast (1969), Montessori ana okuluna devam eden çocukların, özellikle el-göz koordinasyonu ve görsel algı alanlarında geleneksel ana okullarına devam eden benzer bir arka plana sahip çocukları geride bıraktığını bulmuştur. Diğer araştırmacılar da benzer bulgulara sahipti. Aslında, Montessori günlük yaşam aktivitelerini bir yıldan fazla bir süredir ugulayan 5 yaşındaki bir çocuğun, geleneksel bir okul öncesi programdaki bir öğrenciden daha fazla hız ve daha fazla el baskınlığı göstereceği tahmin edilmektedir.
“Eller, insan zekasının aletleridir.”
Maria Montessori
İnce motor becerileri hızlı veya otomatik olarak gelişmez. Bu beceri anlayış, zaman ve sabır gerektirir. Montessori eğitimi, bu sürece yardımcı olan fiziksel ve bilişsel faaliyet unsurlarını destekler. Montessori eğitiminde çocuklara yaşama en iyi başlangıcı vermek hedefleniyor ve küçük yaştaki çocuklara ince motor becerileri kazandırılarak, gelecekteki başarılarına katkıda bulunulabilir.
Blog’a her gün eklenen yeni yazılar ve Montessori etkinlikleri için Abone bölümünden abone olmayı unutmayın. Yeni yazıları mailinizden takip edin…
