Montessori Yatak Nedir?
Montessori yatak, çocukların kolayca erişebileceği şekilde yer yatağı olarak hazırlanmıştır. Bu yatak çocukların kendi başına ulaşabileceği, uykusu geldiği zaman rahatlıkla yatağına girebileceği, uyandıktan sonra elinden geldiği kadar yatağını toplayabileceği bir yatak çeşididir. Genel olarak çatılı şekli ile özdeşleşen Montessori yatak, sadece bir yer yatağının odada konumlandırılması ile de kullanılabilir. Önemli olan tek şey çocuğun kendi başına hareket etmesini sağlayabilmektir.
Montessori felsefesi çocuklara, hayatı sorumlulukla ve bilinçli bir öğrenim metoduyla yetiştirilmeleri için Maria Montessori tarafından geliştirilmiştir. Montessori yatakları, çocukların günlük yaşamda bu metodu uygulayabilecekleri bir eşya olarak hazırlanır. Evde Montessori metodu ile eğitim için hazırlanmış çevrenin en önemli bileşenidir. Çünkü çocuk; yatma ve kalkma kararını vermenin yanı sıra, ebeveyne bağımlı ve muhtaç bir yaşamın ötesine geçer.
Neden Yer Yatağı?
Yere yakın yataklar ufak çocuklara özgür bir yaşam alanı sağlar. Özellikle, beşik ile karşılaştırma yapıldığında, beşik sınırlayıcıdır ve küçük çocukların yataklarından çıkmak için ebeveynlerine muhtaç olduğunu hissettirir. Montessori yatak ya da yer yatağı ya da çocuğun kendi başına inip çıkacağı yatak türü, çocuğun bağımsızlığını destekler. Önemli olan burada yatağın şekli değil, çocuğa bakış açısıdır.
Maria Montessori Çocukluğun Sırrı kitabında, yere yakın bir yatak ile yapacağınız basit yeniliklerin, çözümü zor gözüken durumların üstesinden gelinebileceğini şöyle anlatmıştır. “Çocukların zihinlerinde onlara karmaşık gelmeyecek düzenler oluşturulmalı. Yere yakın bir yatak ve yumuşak büyük bir halı ile onların rahat şekilde hareket edebileceği bir alan sağlarsanız, sabah herkesten önce uyandığında ebeveynlerini uyandırmak yerine kendi ortamında vakit geçirir.”
Montessori Yatağın Montessori Felsefesindeki Yeri
Montessori felsefesine göre bir çocuğun odasında onun için hareket alanı olmalı ve odasının etrafında rahatça hareket edebilmelidir. Dolayısıyla, yere yakın yataklar, beşik yerine tercih edilir. Çünkü, çocuklar eğer yere yakın bir yatağa sahiplerse kendi hareket alanlarını kontrol edebilirler, uykusu geldiğinde bir yetişkin gibi yatağına gidebilir, eğer uykusu yoksa yatağından kalkıp farklı aktivitelere yönelebilir, kitap okuyabilir. Buradaki önemli nokta çocukları bir kafes gibi olan beşikte tutmamak, onlara küçük dünyalarında, arzularına göre bağımsız bir ortam yaratmaktır. Bunlar Montessori felsefesinin en önemli ilkelerindendir.
Maria Montessori diyor ki, “Çocuğa kendi başına kullanabileceği bir ortam vermeliyiz: Kendi küçük lavabosu, kendi açabileceği çekmeceler, kendi kullanabileceği gündelik eşyalar, kendi katlayıp-yayabileceği sevimli bir battaniyenin altında uyuyacağı küçük bir yatak… Ona, içinde yaşayabileceği ve oynayabileceği bir ortam vermeliyiz; sonra da onun kendi ellerini bütün gün kullanmasını gözlemeli, akşam kendi başına kıyafetlerini değiştirmesini ve kendi başına yatağına uzanmasını sabırla beklemeliyiz.“
Montessori Yatağı Faydaları
Montessori eğitiminde çocuğun odası ve evin diğer bölümleri çocuğa göre düzenlenmelidir. Özellikle çocuğun kendi odasında ve evin diğer kullanım alanlarında ihtiyacı olan her şey onun ulaşabileceği şekilde olmalıdır. Buna oyuncaklar, giyim malzemeleri, kitaplar ve çocuğa ait olan her şey dahildir. Peki Montessori eğitiminde yatak faydaları nelerdir?
Hareket Özgürlüğü ve Bağımsızlık Sağlar
Montessori yataklarında çocuklar yatağına girip çıkmak için ebeveynlerine bağımlı olmazlar. Bununla birlikte kendi yataklarını toplayabilecek imkana da sahip olurlar. Sorumluluklarının ve seçimlerinin farkında olarak hareket ederler. Çocukların kendi kararlarını alabiliyor olmaları, kendileri üzerinde daha fazla kontrol sahibi olmasını sağlar. Ayrıca çocuklar bu kontrol hissi ile daha aktif olurlar. Gündüz uykuları için ise kendileri uyuyabilir, bu durumda Montessori yatağı uyku eğitimi konusunda da destekleyici olabilir.
Güvenlidir
Ebeveynler çocukları için yatak seçimi yaparken rahatlığı kadar güvenli olmasına da oldukça özen gösterirler. Montessori yatak modelleri içinde dikkat çeken önemli bir ayrıntının da yatağın konumunun zemine yakın olmasıdır. Bu yakınlık sayesinde yataktan düşme riskine karşı da çocuğunuzu korumuş olursunuz.
Büyük Yatağa Geçiş Aşaması Atlatılır
Montessori yatakları çoğunlukla tek kişilik yatak boyutu olarak tercih edilir. Çocuklar büyüdükçe farklı yatağa geçiş aşamasına gerek kalmaz. Çocuklar yataklarında mutlu oldukları sürece kullanabilirler. Montessori metodu, 6 yaşına kadar çocuğun eğitimini destekler.
Ebeveynler için Daha Fazla Uyku Sağlar
Çocuklar genel olarak sabah erken uyanırlar ve ebeveynlerinin onları beşiklerinden almalarını beklerler. Montessori yatakları çocuğun yatağa kendi girip çıkmasını desteklediği için çocuklar kendileri yataklarından kalkabilirler. sabah uyanıp bebek yataklarında ağlayarak ebeveynlerinin onları almasını beklemek zorunda değildir. Ebeveynler ekstra uyuyabilirken, çocuklar da odalarında kitap okuyabilir ya da aktivitelerini yapabilirler.
Montessori Yatağı için Ölçüler Nasıl Olmalıdır ?
Montessori yatağını hazır satın alabileceğiniz gibi çocuğunuzun yaşına göre evde kendiniz de istediğiniz boyutlarda yapabilirsiniz. Ölçüler belirlenirken temel unsur çocuğa özgürce hareket edebileceği bir ortam sunmaktan geçer. Bu durumda çocuğun yatağının yerden yüksekliği çok fazla olmamalı, odasında oynarken ayağa kalkmadan yatağın üzerine çıkabilecek düzeyde olmalıdır. Yine aynı şekilde uzunluk ve genişlik ölçüleri belirlenirken çocuğun hareket alanı kısıtlanmamalı ona rahat bir ortam sunulmalıdır.
Montessori yatağı evde kendiniz yapıp çocuğunuzla bunu bir aktivite haline getirmek isterseniz malzemeleri her yerde bulabileceğiniz materyallerden oluşuyor. Kendi belirleyip kestireceğiniz ölçülerde ahşap bir iskelet, bir yatak ve korkuluk ile siz de kendi Montessori yatağınızı yapabilirsiniz. Ahşap bilindiği üzere doğal malzeme olması nedeniyle çocuk sağlığı için en doğru materyaldir. Doğal, organik ve sağlıklı bir malzemedir. Üzerinde sağlığa zarar veren hiçbir boya, vernik içermemelidir. Bu nedenle Montessori eğitiminde materyal olarak oda mobilyalarında, aktivitelerde de ahşap tercih edilmektedir.
Yatak boyutları genel olarak tek kişilik olarak tercih edilir. Montessori yatak iskeletini alacağınız durumda içerisine yatağı yerleştirebilirsiniz. Kolayca bulabileceğiniz yatak boyutları olarak da 90*190, 100*200 en çok tercih edilen boyutlardandır.
Montessori Yatakları için Tamamlayıcılar
Bir Montessori odasında yatak ana öge olarak karşımıza çıkar. Montessori metodu ile eğitimde çocuğun odasının gelişimini destekleyecek şekilde düzenlenmesi önemlidir. Bu “hazırlanmış çevre” adı ile belirtilir.
Çocukların yataklarından kalktıktan sonra, odada günlük yaşam aktivitelerini kendileri gerçekleştirebilmeleri için diğer malzemeler de düzenlenir.
Dolap – Askı
Çocukların kendi başlarına giyinebilmeleri için kıyafetlerinin ulaşabilecekleri şekilde yerleştirilmesi önemlidir. Dolaplar çocuk boyunda ve çocukların kullanabileceği şekilde hazırlanır, açık dolap olarak tercih edilir. Çocuklar kapalı dolapları açmaya çalışmak zorunda kalmaz, ağır kapaklar kaldırmaz, her şey ulaşabileceği şekildedir.
Raf
Montessori aktiviteleri çocukların ulaşabilecekleri şekilde yerleştirilir. Çocuklar aktivitelerini seçme, bu aktivitede dilediği kadar çalışma ve aktiviteyi geliştirme hakkına sahiptir. Genel olarak açık raflar ve kutular tercih edilir. Aktivitelerin yerleşimi belirli bir düzen çerçevesinde olur ve aktiviteler aynı yerdedir. Böylece çocuk aktivite oyuncağını aldığı yere geri koyar ve tekrar etmek istediğinde aynı yerinde bulabilir.
Kitaplık
Montessori kitaplıkları kitapların yan yana dizilebileceği şekilde odada yerini alır. Ebeveynler tarafından daha çok kitap bulunması durumunda klasik kitaplık konsepti de kullanılabilir, sadece Montessori metduna uygun şekilde çocuk boyutunda ve çocuğun ulaşabileceği bir yapıda olmalıdır.
Ayna
Ayna, Montessori metodunda çocuğun kendini tanıması ve keşfetmesi için kullanılır. Yatak yanında, çocuğun yatakta yatarken kendini görebileceği şekilde konumlanabilir, ya da ayrı bir alan hazırlanabilir.
Montessori Yatak Aksesuarları
Montessori yatakları estetik görünümleriyle ebeveynlerin kalbini kazanıyor. Özellikle cibinlik ve ışıklı toplar, Montessori yataklarının en çok kullanılan süsleyicilerinden.
Cibinlik, estetik görünüm açısından kullanılır. Montessori yataklarda farklı renklerde, odanın konseptine uygun olarak seçilebilir.
Işıklı toplar, Montessori yatak dizaynı ile bütünleşmiştir. Farklı renklerde seçilen ışıklı toplar odanın konseptine uygun olarak kullanılır.
Montessori yatakları ayrıca etkinlik alanı olarak da kullanılabilir. Çatı ya da çadır şeklinde olan yataklarda salıncak kurulabilir. Bu salıncakta çocuklar için kitap okuma saatleri düzenlenerek aktivite daha keyifli hale getirilir.
6 aylık ve daha küçük bebekler için tut-çek materyalleri, Montessori yatak üzerinde hazırlanabilir. Çıngıraklar, kurdealalar, halkalar bebeğin uzanıp tutmaya çalışacağı bir aktivitede kullanılır.
Montessori Yatak Alırken Nelere Dikkat Edilmeli
Montessori yatakları ahşap malzemeden yapılır. Yatağınızı alırken doğal ve sağlıklı malzemelerden yapıldığını mutlaka kontrol edin. Ahşap malzemenin kaliteli olmasına, çocuğa zarar vermeyecek yapıda olmasına dikkat edebilirsiniz.
Boya, kimyasal bir madde olduğu için en çok dikkat edilmesi gereken noktalardan biridir. Bebek sağlığı için özel üretilen boyalar kullanılması önemlidir. Bebekler hareket etmeye başladıktan sonra dünyayı ağızlarıyla, tat alarak keşfederler. Yatak, bir dişlik gibi görünmese de bebeğinizin bulduğu her şeyi ağzına sokmaya çalıştığı gibi, yatağı da kemirmesi olasıdır. Bu nedenle Montessori yatak alırken ağır metal içermeyen, bebekler için özel üretilen ve sertifikası bulunan boya kullanıldığını teyit etmelisiniz.
Montessori yatak tasarımı estetik görünümün yanı sıra, çocuk odasının şekline uygun olmalıdır. Çocuk odasında, çocuğun rahatça aktivitesini yapabileceği geniş alana sahip olmasına özen gösterin.
Montessori yatak amacı çocuğun rahatça yatağına girip çıkabilmesinin sağlanmasıdır. Bu nedenle estetik görünüm dışında, çocuğun kullanım kolaylığı da düşünülmelidir.
Montessori yatakları, çocukların ebeveyne ihtiyacı olmadan kullanabilecekleri yer yatağı olarak tasarlanır. Önemli olan çocuğun kendi başına yatağa girip çıkabilmesi, yardım almadan yatağını toplayabilmesidir.
Görsel ve kullanışlılık olarak farklı Montessori yatak tasarımları hazırlanabilmektedir. Globalde kullanılan çeşitleri ile Montessori yataklarını listeledik;
[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]
Montessori yatak örneklerini buradan inceleyebilirsiniz.
